Kasteel Ammersoyen
Volgens de laatste inzichten werd omstreeks 1325 begonnen met de bouw van het vierkante kasteel van
Ammersoyen. Over de bouw zelf heeft men zeker tien jaar gedaan. De bouwheer moet gezocht worden
in de familie van Herlaar (Ameide), die in 1315 haar bezittingen bij ’s-Hertogenbosch (Herlaar –
Sint-Michielsgestel) had verkocht en zich meer concentreerde op de Bommelerwaard.
Het kasteel werd aangelegd in het voormalig stroombed van een oude meander van de Maas. Het concept
bestond uit een vierkante aanleg met ronde hoektorens, waaronder een zeer zware op het noordwesten.
Een poorttoren verbond de hoofdburcht met de aan de noordzijde gelegen voorburcht.
Uniek zijn de resterende verdedigingssleuven in het muurwerk. In het woongenot werd ruim voorzien
met een hoeveelheid schouwen, toiletten en een uitgekiend intern circulatiesysteem met muurtrappen.
In 1590 brandde het kasteel gedeeltelijk uit en volgde een herbouw met drie woonvleugels.
Eind negentiende eeuw werd het kasteel een klooster. Het leed flinke schade in het laatste oorlogsjaar
van WO II, fungeerde daarna als noodopvang en zelfs tijdelijk als wasmachinefabriek. In 1957 werd
het kasteel aangekocht door de Stichting Vrienden der Geldersche Kasteelen en kon de restauratie een
aanvang gaan nemen.
Literatuur
D.J.G. Buurman (red.), Ammersoyen. Bijdragen tot de geschiedenis van het kasteel,
de heerlijkheid en de heren van Ammersoyen (Zutphen 1986).
E. Orsel, ‘Kasteel Ammersoyen ouder dan gedacht?’, in: B. Aarts, W. Landewé,
B. Olde Meierink en F. Vogelzang (red.), Ambitie in steen. Bijdragen tot de kastelen-
kunde in Nederland (Wijk bij Duurstede 2012), 165-179.
A.G.J. van Doornmalen, De Herlaars in het Midden-Nederlandse rivierengebied
(ca. 1075-ca. 1400) (proefschrift Universiteit Leiden 2017).
Stadskasteel Zaltbommel (Huis Maarten van Rossum)
Huis van omstreeks 1535 in een laatgotische opzet met vroegrenaissance ornamenten. Men gaat uit
van een stichting door de Gelderse veldheer Maarten van Rossum, tevens verant-woordelijk voor de
herbouw van zijn verkregen bezit De Cannenburch in Vaassen. Het fraaie stadspaleisje met arkel-
torentjes is in gebruik als stadsmuseum. Interessante collectie die de geschiedenis van de stad en
de Bommelerwaard belicht. Recent zijn de resterende stadsmuren van Zaltbommel bouwhistorisch
en archeologisch onderzocht.
Literatuur
H. Hundertmark, K. Emmens, E. Vink en M. Witteveen, De versterkte stad
Zaltbommel. 900 jaar beschermd door wallen en muren (Zaltbommel 2016).
|